به گزارش خبرگزاری ، بعضی از تیم‌های فوتبال قبل از شروع فصل جدید برای برگزاری اردوی آماده‌سازی به ارتفاعات بالا می‌روند و برخی دیگر ترجیح می‌دهند این اردوها را در مناطق کم ارتفاع برگزار کنند. این انتخاب به دلایل مختلف فنی، فیزیولوژیکی و محیطی انجام می‌شود و هدف نهایی آن ارتقای آمادگی جسمانی بازیکنان است.
برگزاری اردو در ارتفاعات بالا به‌طور معمول به دلیل اثرات مثبت آموزش در شرایط کم اکسیژن است. وقتی بازیکنان در ارتفاعات بالاتر از سطح دریا تمرین می‌کنند، میزان اکسیژن در هوا کاهش پیدا می‌کند و بدن مجبور می‌شود با تولید بیشتر گلبول‌های قرمز به بهبود انتقال اکسیژن به عضلات واکنش نشان دهد.
این فرآیند موجب افزایش ظرفیت هوازی، بهبود تحمل و افزایش توان بدنی بازیکنان می‌شود. از سوی دیگر تمرین در ارتفاعات بالا می‌تواند به بهبود عملکرد قلب و ریه کمک کند و بازیکنان را برای مبارزه با خستگی در طول فصل آماده‌تر سازد. استان‌هایی همچون چهارمحال و بختیاری با داشتن ارتفاعات مناسب، از مقصدهایی هستند که تیم‌های لیگ برتر ایران همچون استقلال خوزستان و فولاد خوزستان در آن اردو برگزار می‌کنند.
برخی تیم‌ها نیز به دلایل مختلفی همچون شرایط جوی مناسب‌تر و امکانات بهتر ترجیح می‌دهند اردوی آماده‌سازی خود را در مناطق کم ارتفاع و خارج از کشور برگزار کنند. مناطق کم ارتفاع به‌طور معمول هوای غنی از اکسیژن بیشتری دارند و تمرین در این مناطق فشار کمتری به بدن بازیکنان وارد می‌کند و می‌توان روی تقویت تکنیک، تاکتیک و بازی گروهی تمرکز بیشتری داشت.
همچنین دسترسی بهتر به امکانات اقامتی و تمرینی، فراهم بودن زمین‌های استاندارد و دیدارهای تدارکاتی با تیم‌های دیگر از مزایای اردو در این مناطق محسوب می‌شود. بعضی تیم‌ها اردوهای خود را در کشورهای خوش‌آب و هوا یا شهرهای داخلی کم ارتفاع با شرایط مناسب برگزار می‌کنند تا بتوانند بهترین تعادل بین تمرین سخت و بازی‌های تمرینی تاکتیکی را داشته باشند.
انتخاب محل اردو به عوامل متفاوتی همچون شرایط فیزیکی تیم، نوع برنامه آماده‌سازی، فصل و موقعیت جغرافیایی تیم بستگی دارد. در برخی موارد اردو در ارتفاع بالا برای تقویت بدنسازی و سیستم هوازی است و در موارد دیگر اردو در ارتفاع پایین برای تمرکز روی هماهنگی تیمی و تاکتیکی انتخاب می‌شود. همچنین امکانات زیرساختی و هزینه‌های برگزاری اردو نقش مهمی دارد تیم‌ها با توجه به شرایط خود بهترین گزینه را انتخاب می‌کنند.
تفاوت در انتخاب محل برگزاری اردوهای پیش فصل فوتبال ریشه در اهداف متفاوت تمرینی، شرایط اقلیمی، امکانات موجود و مسائل اقتصادی دارد و هر تیم بر اساس نیازهای ویژه خود تصمیم می‌گیرد در ارتفاعات بالا یا پایین اردو بزند تا به بهترین شکل برای فصل جدید آماده شود.
کیفیت، نه ارتفاع؛ دلیل اصلی اردوهای خارجی تیم‌های ایرانی
عماد مهاجری، بدنساز فوتبال درباره علت برگزاری اردوهای پیش فصل فوتبال در ارتفاعات بالا به خبرنگار می‌گوید: در حال حاضر، مسئله ارتفاع دیگر اولویت اصلی تیم‌ها برای برگزاری اردو نیست، آنچه که امروزه اهمیت دارد کیفیت امکانات تمرینی، شرایط آب‌وهوایی مطلوب و زیرساخت مناسب است. علت اصلی سفر تیم‌های ایرانی به خارج از کشور، به‌ویژه ترکیه، فراهم بودن شرایطی است که امکان برگزاری سه جلسه تمرین با کیفیت در روز را فراهم می‌کند، چیزی که در داخل کشور به‌دلیل ضعف زیرساخت‌ها و زمین‌های نامناسب، تا حدودی غیرممکن است.
وی می‌افزاید: در ترکیه، کمپ‌های تمرینی به‌طور دقیق در کنار هتل‌ها قرار دارند. تیم‌ها بدون اتلاف وقت و انرژی برای رفت‌وآمد، به‌طور مستقیم وارد تمرین می‌شوند و پس از آن بلافاصله امکان ریکاوری و تغذیه با کیفیت را دارند. همین نزدیک‌بودن کمپ و هتل به شکل محسوسی ریسک آسیب‌دیدگی بازیکنان را کاهش داده و کیفیت تمرینات را افزایش می‌دهد. در ایران حتی برای رسیدن به زمین تمرین بازیکنان باید در ترافیک طولانی تهران چند ساعت وقت صرف کنند که این موضوع آسیب‌زا است.
تمرین در ارتفاع، باورهای نادرست و واقعیت‌های علمی
کارشناس بدنساز فوتبال کشورمان تصریح می‌کند: اردوی برخی تیم‌ها در مناطق مرتفع ایران همچون بروجن، با هدف بهره‌گیری از شرایط ارتفاع برگزار شده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که ارتفاع این مناطق کمتر از ۲۰۰۰ متر است و از نظر فیزیولوژیکی، تأثیر ماندگاری در بهبود عملکرد جسمانی بازیکنان ندارد. تمرین در ارتفاع زمانی مؤثر است که تیم دست کم دو هفته در ارتفاع بالای ۲۰۰۰ متر حضور داشته باشد و سپس به سطح دریا بازگردد. تأثیر این نوع تمرین‌ها نیز تنها برای سه تا چهار هفته باقی می‌ماند و پس از آن از بین می‌رود.
وی خاطرنشان می‌کند: پیشینه تمرین در ارتفاعات بالا به المپیک مکزیک برمی‌گردد، جایی که بسیاری از قهرمانان جهان به دلیل نداشتن انطباق بدنی با شرایط کم‌اکسیژن، موفق به کسب مدال نشدند. در ادامه تحقیقات نشان داد که ارتفاع بالای ۲۰۱۵ متر تأثیر زیادی در عملکرد ورزشی دارد و همین یافته‌ها مدت‌ها بعد در جام جهانی نیز مورد استفاده تیم‌هایی همچون فرانسه قرار گرفت، اما باور رایج که تیم‌ها با یک هفته تمرین در ارتفاع به نتیجه مطلوب می‌رسند به‌طور کامل اشتباه است. به‌ویژه در مناطقی همچون بروجن که ارتفاع کافی را ندارند، این تمرینات هیچ تأثیر پایداری نخواهند داشت.
در مناطق خوش‌آب و هوا هم زیرساخت نداریم
مهاجری ادامه می‌دهد: با وجود آب‌وهوای مطلوب در شمال کشور، تیم‌های لیگ برتر کمتر از این مناطق برای اردو استفاده می‌کنند. دلیل اصلی، نبود زیرساخت و امکانات تمرینی مناسب است. تیم‌های بومی همچون نساجی و ملوان حتی زمین تمرین اختصاصی ندارند و بیشتر می‌توانند از زمین اصلی استادیوم استفاده کنند و همین موضوع نیز با محدودیت مواجه است. برخی تیم‌ها مجبور شده‌اند بعد از تنها یک هفته اردو در مازندران، به دلیل شرایط نامطلوب زمین، اردو را نیمه‌کاره رها کرده و به تهران بازگردند.
وی یادآور می‌شود: در تابستان، گرمای شدید در شهرهایی همچون اصفهان و تبریز، اجازه برگزاری تمرین با کیفیت را نمی‌دهد. این در حالی است که در کمپ‌های ترکیه، دمای هوا در صبح حدود ۲۴ درجه است و تیم‌ها می‌توانند دو جلسه تمرین با کیفیت در روز داشته باشند. چنین شرایطی در ایران وجود ندارد و حتی اگر مناطقی با آب‌وهوای مناسب داشته باشیم کمپ و زیرساخت حرفه‌ای برای استفاده از آن‌ها فراهم نشده است.
بدنسازی مدرن فوتبال، فراتر از تمرین سنتی در ارتفاع
بدنساز فوتبال تاکید می‌کند: از جنبه بدنسازی فوتبال دیگر همچون رشته‌های دومیدانی یا دوچرخه‌سواری به تمرینات کلاسیک در ارتفاع متکی نیست. تمرینات بدنسازی فوتبال نیازمند شرایطی است که بازیکن همزمان بتواند فشار فیزیکی بالا، تغذیه باکیفیت، استراحت مؤثر و تمرین در زمین استاندارد را تجربه کند. به همین دلیل کمپ‌هایی در دل کوه در اروپا طراحی شده‌اند که اقامت‌های بلندمدت را ممکن می‌سازند و در آن‌ها، بازیکن پس از بازگشت به سطح دریا همچنان تا چند هفته شرایط ایده‌آل بدنی خود را حفظ می‌کند.
وی عنوان می‌کند: تجربه اردوهای خارج از کشور، به‌ویژه ترکیه، نشان داده است که فراهم بودن امکانات تمرینی، فضای مطلوب، تغذیه مناسب، استراحت کامل و حداقل ریسک مهم‌ترین عوامل در انتخاب مکان اردو هستند. در ایران به‌دلیل کمبود امکانات سخت‌افزاری و فاصله زیاد بین محل اسکان و زمین تمرین، کیفیت آماده‌سازی تیم‌ها به‌شدت کاهش پیدا می‌کند. زیرساخت تمرینی فوتبال کشور در کمترین حالت ممکن قرار دارد و این موضوع مانعی جدی در مسیر پیشرفت تیم‌ها است.
مهاجری خاطرنشان می‌کند: ایران کشوری چهارفصل است و از نظر اقلیم ظرفیت آن را دارد که کمپ‌های تمرینی تابستانی و زمستانی حرفه‌ای در نقاط مختلف ایجاد کند، اما نبودن زیرساخت موجب شده است که تیم‌ها مجبور شوند به کشورهای دیگر سفر کنند. امروزه در فوتبال ایران، بزرگ‌ترین مشکل، نبود امکانات تمرینی استاندارد و سخت‌افزارهای لازم است؛ مشکلی که موجب شده است فوتبال ما نه‌تنها پیشرفت نکند، بلکه روزبه‌روز به عقب بازگردد.
منبع: imna-890265
